یکی از تفاوت های فرهنگی میان دخترهای ایرانی و آمریکایی شکل نگاه آن ها به رابطه های گذشته است. به عنوان نمونه اگر غالب دختر های ایرانی دنیای عاطفی گذشته شان را با یک لنز زوم، برای دائم بزرگ کننده جزئیات تلخ می بینند، غالب دخترهای امریکایی برعکس آن را با یک لنز واید تماشا می کنند، تا دورنمایی شیرین بدهد. این بزرگنمایی ایرانی، یکجایی که گیر می کند و روی یک فوکوس می شود، نحوه مواجه با گذشته عاطفی است.
در مکالمه با دختران ایرانی شنیده ام که از آنچه در رابطه های گذشته شان پیش آمده به عنوان این که از احساس ما سو استفاده شد نام می برند. یا سو استفاده از بدن ما. اکثر داستان ها این که طرف آمد و خوابید و رفت. یا طرف آمد و حالش را کرد و دلش را زدم و رفت. و بعد با آه و ناله ای می گویند که پسرها همه شان همین اند. این ورژن خانم ها، این بلاها، معمولا دوباره و سه باره سرشان می آید!
سئوال مهمی وجود دارد. آیا این اتفاق های ناگوار تنها برای دخترخانم های ایرانی می افتد؟ واگر این طور است چرا اینقدر شایع است؟ آیا ما اینقدر “پسر بزن دررو” در ایران داریم؟ حال اگر کمی انگلیسی تان خوب باشد و بروید وبلاگ های دختران دیگر کشورها را هم مطالعه کنید، می فهمید چقدر جالب، اکثرا دختران جهان سومی درباره رابطه های شان این گونه حرف می زنند. ایرانی ها، ترک ها، هندی ها، عرب ها و …
از مکالمه هایی که با دختران اینجا داشته ام، به جز چندین مورد از خاطرات بد درباره تجاوزها، حتی یک نفر از آن از رابطه های تلخ گذشته اش با چنین عباراتی یاد نکرده. دست کم من ندیده ام. نه فقط بچه های آمریکایی. حتی دختران اروپایی یا کره ای ها یا روس ها که اینجا دانشجو هستند. اگر فرصت کنم مکالمه ام را با یکی از آن ها که با اجازه اش ضبط کرده ام به فارسی برگردانم می گذارم اینجا. در این مصاحبه چقدر زیبا درباره رابطه های به سرانجام نرسیده اش حرف می زند.
در اصل اینجا کمتر دختری است که بگوید از احساس من سو استفاده شده یا از بدن ام. حال موارد خیانت که در همه جا یک عکس العمل دارد. این جا هم سئوال مهمی وجود دارد. آیا پسرهای امریکایی با پسرهای ایرانی ۱۸۰ درجه فرق می کنند؟ چرا این احساس بازیچه شدن اینجا اینقدر کم است؟ چرا اینجا علی رغم این که از بی وفایی می نالند اما به ندرت می گویند احساس یا بدن خود را تلف کرده اند؟
البته که بررسی دقیق این چیزها نیاز به متخصص روان شناس و جامعه شناس دارد. اما فکر می کنم مشکلی هم در بخشی از جامعه دختران و زنان ایرانی وجود دارد. این که خودشان را بیشتر “دهنده” دیده اند، نه “گیرنده”. وداستان مشهور نشان دادن خودشان به عنوان یک “دهنده رکب خورده” می شود نقاشی خودشان از خودشان.
برخی های شان باورشان شده که به دنیا آمده اند تا تنها به مردها سرویس بدهند و در عوض از آن ها تنها وفاداری و حمایت بخواهند. این تفکرخطرناکی است. لزوما مذهبی هم نیست، می تواند سنتی باشد. ۶۰-۷۰ سال پیش در غرب از بین رفته یا تقریبا کمرنگ شده، اما در جهان سوم نه. بزرگنمایی خواسته های رابطه ای مرد بر زن که در زیرپوست اعتقادت برخی از خود زنان ایرانی پرورش پیدا می کند.
انگار چنین زن هایی نه قرار است خودشان لذت ببرند نه قرار است از ته دل باور کنند در این رابطه ها نیمی مهم و تعیین کننده از ماجرای معاشقه و بی‌فاصلگی و خواستن هستند. چرا این نگاه تحقیر آمیز را برخی از خود زنان نسبت به خودشان دارند؟ چرا نمی گویند هرچه بود ما هم لذت بردیم؟ هرچه بود مادامی که دوسویه بود ما هم حال کردیم. اصلا ما هم زدیم ترتیب او را دادیم. چرا از کلمات و صفات قدرتمند درباره خودشان استفاده نمی کنند؟
به نظرم خیلی از خانم ها و دخترخانم هایی که همیشه چند داستان جان سوز از سو استفاده ها و رکب خوردن های شان در معاشقه و بی‌فاصلگی در چنته دارند و آن را برای نفرهای بعدی یا دیگران تعریف می کنند، آن هایی هستند که به خودشان به چشم یک موجود چشم بسته پرت از مرحله نگاه می کنند که به جای داشتن شجاعت گفتن این که هرچه بود، تا لحظه ای که خودم خواستم عالی بود، می آیند و مدام خود را در نهان ضعیف و گول خورده معرفی می کنند.
واقعیت اش را بخواهید مردها در مقابل برخورد با چنین گنجشک هایی اغلب دو دوسته اند. یا از برخورد با چنین گنجشک اشی مشی خوشحال می شوند، چون خود روباه بعدی هستند و اما جلوی شما نقش یک پدر ژپتوی مهربان را بازی می کنند. یا اگرآدم حسابی تر باشند از برخورد با زنی ضعیف که مدام در گذشته اش رو دست خورده متاثر می شوند و دیگر شما را به عنوان فردی هوشمند و قوی جدی نمی گیرند. به خیالم، یک زن باید هر اتفاقی بدی در گذشته اش را آنقدر صادقانه و شجاعانه ترسیم کند که به جای یک موجود ساده لوح و بی فکر، در بدترین حالت، آدمی به نظر بیاید که مثل همه آدم ها ممکن است در انتخاب اش دچار خطا شده باشد.