در آمریکا اصولا معماری در مقطع دکترا کاملا پژوهشی است، یعنی افرادی وارد مقطع دکترا می شوند که قصد اصلی شان پژوهش و استادی دانشگاه است و به سواد Operational شما اضافه نمی کند. اکثر معمارانی که در آمریکا وارد بیزنس معماری هستند دارای لیسانس هستند. یا لیسانس از رشته دیگر دارند و فوق لیسانس معماری خوانده اند به اضافه دوسال از لیسانس معماری. شما هر زمان از کشوری مثل ایران یا هر کشور دیگری، برای تحصیل در آمریکا پذیرش می گیرید، تا پایان دوره تحصیل حق کار کردن ندارید. یعنی شغل داشتن برای دانشجو براساس قوانین امریکا غیرقانونی است. در مقطع فوق لیسانس یا دکترا، فارغ از مسایلی مثل شامل فاوند و موارد مشابه، در اصل به عنوان دانشجوی دکترا، شغل شما Professor Assistant خواهد بود که دانشگاه به خاطر آن به شما حقوق می دهد. که معمولا این ها کارهای پژوهشی هستند. نرم این است.
لذا احتمال این که همزمان بتوانید در استودیوهای طراحی یا شرکت ها به کار دیزاین مشغول باشید تقریبا صفر است، مگر در دو حالت، یا بصورت Internship در شرکت یکی از اساتیدتان کار کنید که در اصل حقوقی به خاطرش دریافت نمی کنید (کسب تجربه). یا این که بصورت سیاه کار کنید و حقوق ناچیزی دریافت کنید که معمولادر حد انجام کارهای طراحی با اتوکد یا گزارش نویسی مورد استفاده قرار می گیرید. بصورت سیاه یعنی یواشکی، که در صورت اطلاع دولت از آن، تاوان سنگینی برای تان دارد. نکته دیگر این که نه تنها دانشجوی پذیرش گرفته، که حتی یک معمار با تجربه آمده از کشوری دیگر در آمریکا در بدو ورود اجازه کار ندارد. او نیاز دارد تمامی مراحلی که باید در امریکا می گذرانده، و نگذارنده را طی کند معمولا. اگر چه ایالت با ایالت متفاوت در سخت گیری است. اما من درباره ایالت کالیفرنیا صحبت می کنم که از لحاظ معماری مثل ایالت نیویورک و الی نویز بسیار قوی است.
فرض کنیم شما بالیسانس معماری وارد امریکا می شوید و می خواهید کار کنید. لیسانس معماری ( B.Arch) در امریکا یک دوره پنج ساله تا ۶ ساله است. فکر می کنم در ایران چهار ساله است. اگر به جای معتبری بخواهید بروید، اینجا یک سال را باید جبران کنید و بروید دانشگاه و در صورتی که باقی واحدهای تان معادل سازی و پذیرفته شوند. تا اینجا می شوید مثل دانشجوی امریکایی. بعد از لیسانس باید IDP را برای سه تا۵ سال طی کنید. در اصل IDP مخفف عبارت Intern Development Program است که معادل حداقل ۵۶۰۰ ساعت کار عملی کردن در یک شرکت برای اطمینان از تسلط بر مسایل معماری است. خوب طبیعتا این سه تا ۵ سال دیگر به آن یک سال اضافه می شود.
بعد از آن IDP ، مدرک لیسانس شما باید مورد تایید NAAB باشد. این عبارت مخفف National Architectural Accrediting Board است و هیچ کس در آمریکا اگر لیسانس داشته باشد و ۵۶۰۰ ساعت کار را هم گذرانده باشد اما مدرک اش مورد تایید NAAB نباشد حق کار مستقل ندارد. دانشگاه های خوب امریکا طوری درس های شان را تنظیم می کنند که دوره لیسانس شان بطور اتوماتیک مورد تایید این انستیتو باشد accredited program، اما دانشگاه های رده پایین یا متوسط که خیلی راحت تر پذیرش می دهند، دانشجویان شان مجبور هستند بعد از اخذ لیسانس یک سالی وقت بگذارند و امتحان های NAAB را با موفقیت بگذرانند. (مثل نظام مهندسی) بنابراین اگر شما از ایران آمده باشید، یک سال خواندن برای NAAB هم به آن چهارسال قبل اضافه خواهد شد و تا اینجا می شود ۵ تا ۷ سال. آیا در آن لحظه دیگر می توانید به عنوان معمار در آمریکا کار کنید؟ البته که نه. هم شما و هم آن آمریکایی امتحان آخر را دارید.
شما بعد از همه این سال ها، خودتان را برای گرفتن امتحان و آزمون ARE آماده می کنید. این مخفف Architect Registration Examination است و به زبان ساده یعنی اجازه کار معماری در آن ایالتی که ساکن هستید. شما به عنوان معمار در امریکا حق ندارید در هر ایالتی کار کنید. مثلا این طور نیست هم در تهران بتوانید ساختمان سازی کنید و هم در شیراز. شما برای هر شهر ایالت در آمریکا باید ARE آن شهر را امتحان بدهید، قبول شوید، بعد کار معماری کنید. معمولا این مساله ۶ ماه تا یک سال طول می کشد. شما این یک سال ARE را به آن ۵ تا ۷ سال قبل هم اضافه کنید.
پس به زبان ساده می شود این که اگر یک لیسانس یا فوق لیسانس معماری بیاید وارد آمریکا شود، زودترین زمانی که می تواند بطور معمار مستقل کار کند، ۶-۹ سال بعد از ورود به آمریکاست. آیا او در این همه سال بیکار خواهد ماند؟ طبیعتا نه، اما مجبور است برای گذران زندگی به عنوان کارمند ساده در شرکت های معماری کار کند، اما امضای اش پای هیچ کاری اعتبار ندارد تا آن زمان ها و امتحان ها و گواهینامه ها بگذرد. درباره مقطع دکترا، خیلی این مساله مطرح نیست، چون کارهای پژوهشی چنین گواهینامه ها و مسایلی نمی خواهند. و این معنی اش این است که تقریبا باید خیلی صبور باشید تا هم دوره دکترای معماری را به اتمام برسانید هم اینقدر صبور باشید همه این سال هابگذرد تا بتوانید به عنوان یک معمار مستقل کار کنید در امریکا.
یکی از دلایلی که افرادی که در آمریکا معماری می خوانند می توانند در هرکجای دنیا کار کنند همین سیستم بسیار سخت و طاقت فرسا و بسیار دقیق تربیت معمار است، درحالی که برعکس اش صادق نیست و اکثر فارغ التحصیلان اغلب کشورها (به جز ۱۵ کشور برتر در زمینه معماری) اینجا دارای سطحی زیر استانداردهای آموزشی و حرفه ای این کشور هستند و تا آموزش نبینند خیلی جدی گرفته نمی شوند و اجازه ورود به محیط های کاری را ندارند جز مشاغل نرم افزاری مرتبط و …. امار می گوید در امریکا، از هر ۳۰ دانشجوی لیسانس امریکایی، تنها ۵ نفر می توانند معمار مستقل و موفق شوند و از این همه فیلتر موفق عبور کنند. پس در نظر بگیرید یک دانشجوی خارجی باید با تسلط کامل به زبان انگلیسی، به عنوان یک مهاجر، به مراتب تلاش و همت بالاتری داشته باشد در صورت علاقه به کار مستقل در آمریکا. و دقت کنید، نوشته من براساس سخت گیرترین ایالت ها در زمینه معماری است. وگرنه شما در ایالتی مثل تگزاس یا اوهایو به دلیل پایین بودن استانداردهای زندگی، راحت تر می توانید کارتان را شروع کنید. امیدوارم این نوشته به کسانی که چشم اندازی از تحصیل معماری در آمریکا دارند کمک کند.